Daily Current Affairs News Notes - 08 June 2021

BIMSTEC ( Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation)

  • બિમસ્ટેક(BIMSTEC) એક આશાસ્પદ પ્રાદેશિક જૂથ તરીકે ઉભરી રહ્યુ છે. – 24 મી બિમસ્ટેકના દિવસે વડા પ્રધાન.

  • બિમસ્ટેક(BIMSTEC)ની સ્થાપના 1997 માં કરવામાં આવી હતી અને તેમાં ભારત, બાંગ્લાદેશ, નેપાળ, ભૂટાન, શ્રીલંકા, મ્યાનમાર અને થાઇલેન્ડનો સમાવેશ થાય છે.

  • તેનું સચિવાલય બાંગ્લાદેશના ઢાકા માં છે.

  • તાજેતરમાં, બિમસ્ટેક(BIMSTEC) એ લાંબા ગાળાના સહકાર માટેની  દ્રષ્ટિએ અને અગ્રતા સ્થાપિત કરવા માટે તેના ચાર્ટર/દસ્તાવેજ ને અંતિમ રૂપ આપ્યું છે.

  • ભારત માટે બિમસ્ટેકનું વલણ:
    1. ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના દ્વિપક્ષીય વિવાદને કારણે સાર્ક(SAARC) નિષ્ક્રિય જૂથ બનતા, બિમસ્ટેક(BIMSTEC) ભારતને પાકિસ્તાન વિના દક્ષિણ એશિયાને એકીકૃત કરવાની તક પૂરી પાડે છે.
    2. બિમસ્ટેક(BIMSTEC) ઝડપથી એશિયા-પેસિફિકમાં એક મહત્વપૂર્ણ વેપાર સંગઠન બની રહ્યું છે.
  • દક્ષિણ એશિયા અને દક્ષિણપૂર્વ એશિયાને જોડતા:
    1. ભારતે પહેલાથી જ ભારત-મ્યાનમાર-થાઇલેન્ડ ત્રિપક્ષીય હાઇવે, કલાદાન મલ્ટીમોડલ ટ્રાંઝિટ ટ્રાન્સપોર્ટ પ્રોજેક્ટ (the Kaladan Multimodal Transit Transport Project) અને બિમસ્ટેક મોટર વાહન (BIMSTEC Motor Vehicle Agreement) કરારમાં રોકાણ કર્યું છે.
    2. તે ભારતના પૂર્વોત્તર ક્ષેત્રના વિકાસમાં મદદરૂપ થઈ શકે છે.
  • Chanllenges with BIMSTEC:
    • ભારતીય આધિપત્યની દ્રષ્ટિએ.
    • સભ્ય દેશોમાં અસરકારક અને ટકાઉ રાજકીય ઇચ્છાની ગેરહાજરી.
    • બિમ્સ્ટેકે 2004 માં FTA – Free Trade Agreement ની વાટાઘાટો માટે એક માળખું અપનાવ્યું. જો કે, આ સંદર્ભે ઘણી ઘીમી પ્રગતિ પ્રાપ્ત થઈ હતી.
    • પ્રાદેશિક ભૌગોલિક રાજ્યોની ચિંતા ભવિષ્યના પ્રોજેક્ટ્સના માર્ગમાં આવી રહી છે.

Swachh Bharat Mission - Grameen (SBM-G) under Jal Shakti

  • સ્વચ્છ ભારત મિશન – ગ્રામીણ (SBM-G) અંતર્ગત થયેલી પ્રગતિની સમીક્ષા જલ શક્તિ રાજ્યમંત્રીએ કરી છે.

  • SBMની શરૂઆત 2014 માં સાર્વત્રિક સ્વચ્છતા કવરેજ મેળવવા અને સેનિટેશન પર ફોકસ કરવાના પ્રયત્નોને વેગ આપવા માટે કરવામાં આવી હતી.

  • SBMનો ઉદ્દેશ્ય આ છે:

    1. સ્વચ્છતા અને હાઈજીન ને પ્રોત્સાહન આપવા અને ખુલ્લામાં શૌચને દૂર કરવા.

    2. ઇકોલોજીકલ સલામતી અને ટકાઉ સ્વચ્છતા માટેના ખર્ચને અસરકારક અને યોગ્ય તકનીકીઓને પ્રોત્સાહિત કરવા.

    3. ટકાઉ સ્વચ્છતા પદ્ધતિઓ અપનાવવા સમુદાયો અને પંચાયતી રાજ સંસ્થાઓને પ્રોત્સાહિત કરવા.

    4. વૈજ્ઞાનિક ઘન અને પ્રવાહી કચરો વ્યવસ્થાપન સિસ્ટમો (Scientific Solid and Liquid Waste Management) પર કેન્દ્રિત સમુદાયના વિકાસ, જરૂરીયાતો અને તેમાં સંચાલિત સેનિટેશન સિસ્ટમો વિકસિત કરવી.

  • Phase – I : SBM નો પહેલો તબક્કો ઓક્ટોબર 2019 માં રાષ્ટ્રને ઓપન ડેફિકેશન ફ્રી (ODF – Open Defecation Free) તરીકેની ઘોષણા સાથે પૂર્ણ કરવામાં આવ્યો હતો.
  • Phase – II:  SBMનો તબક્કો – II (2020-21 થી 2024-25) ODF Plus પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે, જેમાં ODF નું ટકાઉપણું અને વૈજ્ઞાનિક સોલિડ અને લિક્વિડ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ્સ શામેલ છે.
  • SBM હેઠળની અન્ય પહેલ: 
    1. સુધારેલ સ્વચ્છતા અને જાગૃકતા અને તંદુરસ્ત જીવનશૈલી દ્વારા આરોગ્યના સારા પરિણામો પ્રાપ્ત કરવા માટે સ્વચ્છ સ્વસ્થ સર્વત્ર પહેલ.
    2. આશરે 100 આઇકોનિક સાઇટ્સ પર અને તેની આસપાસ સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતાના ધોરણોને સુધારવા માટે સ્વચ્છ આઇકોનિક સ્થાનોની પહેલ.
    3. ગામડામાં તેમના ઢોરો અને બાયોડિગ્રેડેબલ કચરાના અસરકારક રીતે સંચાલન કરવામાં સહાય માટે ગોબર ધન યોજના.
  • અત્યાર સુધીની પ્રગતિ:
    1. 1249 ગામોએ પોતાને ઓડીએફ પ્લસ તરીકે જાહેર કર્યા છે.
    2. 53066 સમુદાયએ ખાતર  માટે Compost Pits બનાવ્યા છે.
    3. 10.4 લાખ ઘરગથ્થુ સ્તરે સોલિડ અને લિક્વિડ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ સંપત્તિ (Assets) બનાવવામાં આવી છે.
    4. લગભગ 1.60 લાખ ગામડાઓમાં પણ ગટરના કામો  નજીક હોવાના અહેવાલ છે.

e-Committee of Supreme Court releases Draft Model Rules for Live-Streaming and Recording of Court Proceedings

  • સુપ્રીમ કોર્ટની ઇ-સમિતિએ કોર્ટ કાર્યવાહીની લાઇવ-સ્ટ્રીમિંગ અને રેકોર્ડિંગ માટેના ડ્રાફ્ટ મોડેલ નિયમો જાહેર કર્યા છે.
  • ડ્રાફ્ટ મોડેલના નિયમોનો ઉદ્દેશ વધુ પારદર્શિતા, સર્વસામાન્યતા અને ન્યાયની પ્રાપ્તિ માટેનો છે.
  • આ અગાઉ સ્વપનીલ ત્રિપાઠી સામે સુપ્રીમ કોર્ટ ઓફ ઇન્ડિયા (2018) માં સુપ્રીમ કોર્ટે કાર્યવાહીને જીવંત પ્રસારણ કરવાની ભલામણ કરી છે.
  • ભારત સરકારના ન્યાય વિભાગ, ભારત સરકારની સુપ્રીમ કોર્ટની ઇ-સમિતિ, ભારતીય ન્યાયતંત્રમાં માહિતી અને સંદેશાવ્યવહાર ટેકનોલોજી (ICT – Information and Communication Technology) ના અમલીકરણ માટે રાષ્ટ્રીય નીતિ અને પ્રક્રિયા યોજના હેઠળ કાર્યરત છે.
  • મુખ્ય જોગવાઈઓ:
    1. લગ્ન, જાતીય અપરાધ, લિંગ હિંસા, વગેરેને લગતા કેસનું જીવંત પ્રસારણ રહેશે નહીં.
    2. આવા કેસોના પ્રસારણમાં દસ મિનિટ વિલંબ થશે.
    3. જીવંત પ્રવાહનો અનધિકૃત ઉપયોગ ભારતીય કોપિરાઇટ અધિનિયમ (Indian Copyright Act), માહિતી ટેકનોલોજી અધિનિયમ (Information Technology Act), વિનંતીના કાયદા (the law of Contempt) હેઠળ સજાપાત્ર રહેશે.

Gujarat Maritime Board to Set-up India's First International Maritime Services Cluster at GIFT City

  • ગુજરાત મેરીટાઇમ બોર્ડ GIFT સિટી ખાતે ભારતનું પ્રથમ આંતરરાષ્ટ્રીય દરિયાઇ સેવાઓ ક્લસ્ટર સેટ કરશે.

  • ગુજરાત મેરીટાઇમ બોર્ડ (GMB) ગિફ્ટ સિટી ખાતે દેશના પ્રથમ આંતરરાષ્ટ્રીય દરિયાઇ સેવાઓ ક્લસ્ટરની સ્થાપના કરશે.

  • દરિયાઇ ક્લસ્ટર એક સમર્પિત ઇકોસિસ્ટમ તરીકે વિકસિત કરવામાં આવશે જેમાં બંદરો, શિપિંગ, લોજિસ્ટિક્સ સેવાઓ પ્રદાતાઓ અને સરકારી નિયમનકારો, બધા એક જ ભૌગોલિક સ્તરે નજીકમાં હાજર છે – ગિફ્ટ સિટી.

  • ગિફ્ટ સિટી એ ભારતનું પ્રથમ ઓપરેશનલ સ્માર્ટ સિટી અને આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય સેવાઓ છે.

  • તે દરિયાઇ ક્ષેત્રમાં સ્પર્ધાત્મકતા, વ્યવસાય કરવામાં સરળતા અને આત્મનિર્ભરતાને વધારવામાં મદદ કરશે.

World Bank approves $500 mn program to help boost India's MSME sector

  • ભારતના MSMEs (Micro, Small, Medium Enterprises) ક્ષેત્રને વેગ આપવા માટે વિશ્વ બેન્‍કે $500 મિલિયન ના કાર્યક્રમને મંજૂરી આપી છે.

  • વર્લ્ડ બેન્કના એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર્સે MSME ક્ષેત્રને પુનર્જીવિત કરવા માટે ભારતની દેશવ્યાપી પહેલને સમર્થન આપવા માટે 500 મિલિયન ડોલરના કાર્યક્રમને મંજૂરી આપી છે, જે કોવિડ -19 કટોકટીથી ભારે પ્રભાવિત છે.

  • પ્રોગ્રામ 555,000 MSME ની કામગીરીમાં સુધારણાને લક્ષ્યાંક આપે છે.

  • આ ક્ષેત્રમાં વિશ્વ બેંકની બીજી દખલગીરી છે.

For More updates Click Here...